Orzeczenie o niepełnosprawności czy legitymacja osoby niepełnosprawnej nie wystarcza do tego, aby legalnie parkować samochód na miejscu parkingowym przeznaczonym dla niepełnosprawnych. Niezbędna jest w tym celu specjalna karta parkingowa. Komu ona przysługuje, do czego upoważnia i jak ją uzyskać?

Mimo że wydaje się to na pierwszy rzut oka niedorzeczne, nawet osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, aby zaparkować swoje auto „na niebieskiej kopercie”, musi posiadać kartę parkingową dla niepełnosprawnych. W innym przypadku łamie przepisy…

Fot. Prawidłowo wyznaczone i oznakowane miejsce parkingowe dla osób z niepełnosprawnością, posiadających kartę parkingową dla niepełnosprawnych (źródło: utk.gov.pl).

Kto może mieć kartę parkingową dla niepełnosprawnych?

Kartę parkingową może mieć zarówno dorosły z niepełnosprawnością, jak i niepełnosprawne dziecko. Jest ona niejako przypisana do osoby, a nie do auta, którym sam jeździ (lub jest przewożony przez opiekuna) ktoś z orzeczeniem o niesprawności.

Niestety, nie każdemu niepełnosprawnemu karta parkingowa przysługuje. Choć drogowe oznaczenia miejsc parkingowych dla niepełnosprawnych bazują na symbolach wózka inwalidzkiego, wcale nie oznacza to, że każdy, kto porusza się na wózku dla niepełnosprawnych może tam zaparkować.

Karta parkingowa dla niepełnosprawnych przysługuje osobie, która posiada orzeczenie o niepełnosprawności, gdzie stwierdzone jest znaczne ograniczenie możliwości samodzielnego poruszania się i zawarte są wskazania do wydania karty parkingowej. W przypadku orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, wskazania takie mogą pojawić się jedynie wtedy, gdy jej przyczyną jest choroba wzroku (oznaczenie 04-0), upośledzenie narządu ruchu (05-R) lub choroba neurologiczna (10-N).

Jeśli chodzi o karty parkingowe dla osób niepełnoletnich, symbol niepełnosprawności nie ma znaczenia – liczy tylko ograniczenie możliwości samodzielnego poruszania się, ale rozpatrywane w kontekście wieku dziecka. Na przykład w sytuacji, gdy osobą niepełnosprawną jest niemowlę, karta nie przysługuje, bo niemożność samodzielnego poruszania się dotyczy każdego niemowlaka (i w tym wieku nie wynika z choroby, czy raczej nie tylko z choroby).

Jeżeli w orzeczeniu nie ma wskazań do wydania karty parkingowej, nie ma podstaw do tego, by się o nią w ogóle starać, ponieważ otrzyma się odpowiedź odmowną. Można natomiast próbować odwoływać się do zespołu orzekającego niepełnosprawność w kwestii umieszczenia w orzeczeniu takich wskazań.

Co, poza miejscem parkingowym dla niepełnosprawnych, daje taka karta?

Karta parkingowa dla niepełnosprawnych umożliwia osobie niepełnosprawnej lub tej, która ją wozi, zaparkowanie auta w specjalnie wyznaczonym do tego miejscu postojowym. To charakterystyczna „niebieska koperta” oraz znak pionowy D-18a i uzupełniająca go tabliczka T-29. W wielu miastach Polski miejsca te – nawet, jeśli znajdują się w płatnej strefie parkowania – dla osób niepełnosprawnych są darmowe. Znajdują się zwykle blisko wejść do budynków mieszkalnych, instytucji, urzędów, sklepów etc.

Fot. Pionowe oznakowanie miejsc postojowych dla niepełnosprawnych posiadających kartę parkingową (znak D-18a i tabliczka T-29).

Oprócz tego, mając kartę parkingową dla niepełnosprawnych, można legalnie nie stosować się do niektórych znaków drogowych, w tym do znaków zakazu postoju, zakazu wjazdu, zakazu ruchu w obu kierunkach… Szczegóły znajdują się w artykule 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Gdzie i w jaki sposób uzyskać kartę parkingową dla niepełnosprawnych?

Wniosek o kartę parkingową dla niepełnosprawnych należy złożyć osobiście w powiatowym (lub miejskim) zespole ds. orzekania o niepełnosprawności. Wyjątek stanowi sytuacja, w której wnioskuje się o kartę dla osoby niepełnoletniej lub ubezwłasnowolnionej. Wtedy taki wniosek składa prawny opiekun chorego.

Oprócz wypełnionego prawidłowo wniosku, należy mieć przy sobie jeszcze orzeczenie o niepełnosprawności, dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej (jest to kwota rzędu 20-30 zł) oraz zdjęcie do karty (tego, kogo wniosek dotyczy) o wymiarach 34×45 mm. Fotografia, podobnie jak w przypadku zdjęć do innych dokumentów, powinna przedstawiać osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami).

Na rozpatrzenie wniosku o kartę czeka się maksymalnie miesiąc. W przypadku odpowiedzi pozytywnej, otrzymuje się informację o tym, gdzie i kiedy należy się zgłosić po odbiór karty parkingowej. Jeśli odpowiedź jest odmowna, karty się nie otrzymuje i nie można się od tego odwołać.

Karta parkingowa dla niepełnosprawnych ważna jest maksymalnie 5 lat (przy założeniu ważności orzeczenia o niepełnosprawności, na podstawie którego jest ona wydana). Po tym czasie, jeśli orzeczenie nadal obowiązuje, trzeba po prostu wyrobić nową kartę, składając o nią ponownie wniosek. Procedura jest dokładnie taka sama jak za pierwszym razem.

Fot. Wzór karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych, upoważniającej do parkowania w miejscach postojowych wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych.

Jak prawidłowo korzystać z miejsca parkingowego dla niepełnosprawnych?

Posiadając ważną kartę parkingową dla niepełnosprawnych, należy ją umieścić w widocznym miejscu – najlepiej za przednią szybą auta, które ma być zaparkowane na tzw. niebieskiej kopercie. Wyeksponowane powinny być informacje o numerze karty i dacie jej ważności. Dane osobowe właściciela: jego imię, nazwisko, fotografia) znajdują się po drugiej stronie dokumentu.

Co bardzo istotne, z przywilejów, jakie gwarantuje karta, można korzystać wyłącznie wtedy, gdy zaparkowanie pojazdu „na kopercie” (czy ignorowanie niektórych znaków drogowych) wiąże się rzeczywiście z tym, że osoba niepełnosprawna, mająca problem z poruszaniem się, prowadzi, jest podwożona w dane miejsce przez kogoś lub z niego odbierana. Niedopuszczalne są sytuacje, w których z karty parkingowej dla niepełnosprawnych korzysta na przykład opiekun takiej osoby, który jedzie sam na zakupy czy do pracy i – dzięki karcie swojego podopiecznego – parkuje na miejscu dla niepełnosprawnych.

Czy można coś zrobić, jeśli blisko miejsca zamieszkania nie ma „koperty”?

Jeżeli przy wejściu do bloku czy kamienicy, w której mieszka osoba niepełnosprawna mająca uprawnienia do korzystania z „niebieskiej koperty” nie ma specjalnego miejsca postojowego dla niepełnosprawnych (lub jest ich za mało), można zwrócić się do zarządcy danego terenu o wyznaczenie takich miejsc. Nie zawsze jest to możliwe do zrealizowania, ale na pewno zawsze warto spróbować.

***

Będąc osoba niepełnosprawną, poruszającą się na wózku inwalidzkim i korzystającą jednocześnie (samodzielnie lub też z pomocą opiekuna) z samochodu, dobrze zaopatrzyć się w lekki, składany wózek o napędzie ręcznym – taki wózek, który łatwo do auta spakować, wyjąć go, który można błyskawicznie złożyć i rozłożyć (bez konieczności używania jakichkolwiek narzędzi).

Zobacz wygodne do auta wózki dla niepełnosprawnych >>